Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây bơ sẽ giúp cho bà con có thể có được hiệu quả tốt cho sản xuất giúp cho đạt năng suất cao mà trái bơ lại ngon hơn.
Quả bơ là món ăn được ưa thích trong mùa hè. Những trái bơ căng mọng khoác trên mình tấm áo da xanh bóng dưới nắng hè oi ả xua tan cảm giác nóng bức. những món ăn từ quả bơ: đĩa salad bơ béo ngậy, những cốc sinh tố mát lạnh… bổ sung dinh dưỡng, tăng cường sức khỏe, đẹp da, trẻ lâu.
So với nhiều loại cây ăn quả khác bơ rất dễ trồng, sức đề kháng cao, ít bị bệnh,ít phải dùng thuốc, chịu được sự khắc nghiệt của thời tiết: đất xấu, gió, hạn hán.
Xem thêm:
- Kỹ thuật trồng cây óc chó
- Kỹ thuật trồng cây chanh ra hoa nhiều quả
- Kỹ thuật trồng bưởi da xanh cho năng xuất cao
- Cách trồng cây dưa leo trong chậu nhiều quả
- Cách trồng và chăm sóc cây cà chua bi ra quả quanh năm
Đặc điểm cây bơ
Cây bơ thuộc loại cây thân gỗ,sống lâu năm, có chiều cao khoảng 5-20m. Lá bơ xanh quanh năm, chỉ có vài giống rụng lá một phần hoặc rụng hết khi cây trổ hoa, tuy nhiên chồi non lại phát triển ngay. Lá bơ màu đồng hoặc đỏ khi còn non, trưởng thành chuyển màu xanh láng. Hoa bơ có lông mịn, màu xanh vàng hoặc xanh nhạt, tạo thành chùm trên đoạn cuối cánh quả. Quả bơ có nhiều hình dáng từ trứng, tròn,thuôn dài…trọng lượng quả cũng thay đổi từ 60-1500g. Tuy nhiên giống quả quá to hoặc quá bé đều ít được ưa chuộng. Màu sắc quả biến đổi từ xanh sáng sang xanh nhạt, xanh vàng rồi đến tím, tím đậm khi quả chín.
Xem thêm các giống cây độc đáo như Giống Cây nho ngón tay
Thành phần dinh dưỡng và tác dụng của quả bơ
Quả bơ nổi tiếng là loại quả có nhiều dinh dưỡng, các chất chống oxy hóa, các loại khoáng chất sắt, kali, canxi, selen, đồng và 14 loại vitamin cần thiết cho cơ thể: Vitamin A, E, C, B2, B6. Quả bơ còn ngăn ngừa một số chất dẫn đến ung thư, đục thủy tinh thể, lão hóa da, tăng cường sự đàn hồi cho cơ thể. Đặc biệt trong bơ có chất falate có tác dụng tăng khả năng cứng cáp cho trẻ sơ sinh khi phụ nữ mang thai ăn bơ điều độ.
Đối với những người đang ăn kiêng giảm cân thì bơ chứa các loại chất béo không bão hòa giúp giảm sự hấp thụ cholesterol trong cơ thể.
Đối với phụ nữ ăn bơ giúp làn da căng mịn, sáng mắt, do chất carotenoid tự nhiên, protein, lutein, chất xơ chứa trong bơ rất dồi dào.
Quả bơ có vị thanh, dễ ăn, lại có nhiều dưỡng chất nên rất tốt cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên, giúp bé phát triển mạnh về trí não, trí nhớ và chiều cao đáng kể.
Kỹ thuật trồng chăm sóc cây bơ
Cách trồng bơ
Cây bơ có thể trồng quanh năm với khoảng cách 9x6m hoặc 8x7m, có thể trồng xen kẽ và chắn gió, che bóng cho cà phê với mật độ thưa hơn 9x12m hoặc 9x9m.
Đào hốc trồng kích thước 60x60x60 cm, lót phân vi sinh, 15-20kg phân hữu cơ hoai mục, 0,3-0,5 kg vôi, 0,5 kg lân.
Dùng dao rạch túi nilong tránh vỡ bầu,để lại một ít nilong, trồng bầu thấp hơn mặt đất 5cm, ngọn hướng về hướng gió rồi lấp đất khoảng một nửa bầu cây rồi rút nilong còn lại. Nén đất vừa phải, cắm cọc, tưới đẫm nước lần đầu, che nắng cho cây. Sau đó vài ngày khi đất trên mặt se khô mới tưới lại, tưới vừa phải.
Cách chăm sóc cây bơ
- Ánh sáng: Bơ ưa ánh sáng tự nhiên hoàn toàn, trồng nơi rộng rãi, thoáng gió.
- Nhiệt độ: Bơ ưa nhiệt độ
- Độ ẩm: trung bình
Đất trồng: Bơ trồng được trên nhiều loại đất, yêu cầu phải thoát nước tốt, phù hợp nhất là loại đất đỏ bazan, nếu trồng cùng cà phê cần bón thêm vôi. pH đất trong khoảng 5-6. Tuy nhiên đất quá dốc thì tạo băng để giảm xói mòn.
Tưới nước: Cây bơ có nhu cầu nước vừa phải nhưng tưới nhiều lần, mùa khô tưới 10-15 ngày/ lần, không tưới quá đẫm. Nếu sau đó để đất khô nứt sẽ làm đứt rễ cây con làm cây phát triển chậm thậm chí bị chết.
- Bón phân: cần có chế độ phân bón cân đối theo giai đoạn và độ tuổi
Khi cây con nên bón 4-5 lần/ năm với lượng bón tùy độ tuổi.
Khi cây trưởng thành cho quả, tăng lượng kali, khi cây ở năm thứ 9-10 cần bón ổn định.
Cây con nên bón 4 -5 lần/năm, lượng bón tùy tuổi cây. Khi cây bắt đầu cho quả, nhu cầu phân Kali cao hơn, và lượng bón ổn định ở năm thứ 9, thứ 10. Các giai đoạn sinh trưởng của cây bơ mùa nghịch khác nhiều so với cây cà phê nên cần có chế độ dinh dưỡng cân đối theo tuổi và giai đọan.
Khi cây ở giai đoạn trước thu hoạch quả cần bón thêm phân hữu cơ, vôi, phân bón lá cao cấp.
Chú ý tỉa cành sâu bệnh, tỉa cành sát đất để tăng độ cao, tạo tán tròn hoặc lệch về hướng gió lớn.
Khi cây có hoa năm đầu cần bỏ đi để cây có đủ sức phát triển. Nếu cây chăm sóc không ổn định, chăm sóc kém, thiếu chất, thiếu nước, tỉa không phù hợp có thể sẽ làm cây ra hoa lệch mùa so với đặc tính giống.
Cách phòng trừ sâu bệnh hại
Thiệt hại do bệnh gây ra nguy hiểm hơn sâu trên cây bơ, nên phòng trừ sâu bệnh hạn chế dùng thuốc, tạo độ thông thoáng, hạn chế ẩm ướt, dọn sạch tàn dư.
– Bệnh nứt thân, thối rễ: Ở các vị trí đất ẩm ướt, trũng, nấm Phytophthrora cinamoni xâm nhập hại rễ cọc rồi phá hủy cả bộ rễ làm chết cây. Biểu hiện tán lá cây chuyển màu xanh nhạt, xơ xác, rụng dần, cành chết dần từ ngọn xuống thân chính, trên thân có những vết nứt dọc, thâm đen trong mạch gỗ.
– Bệnh khô cành: nấm Colletotrichum cloeosporiodes xâm nhập làm khô chết cành. Quả già nấm làm nhũn từ phía cuối. Nếu nắng nóng kéo dài chiếu trực tiếp , cây mới trồng, ít lá cũng gây ra bệnh này.
– Bệnh trên quả già : khi quả đang phát triển, đường kính 1-3 cm trên vỏ có các điểm đen nhỏ, khi sắp thu hoạch có vết nứt nhỏ, hình dấu cộng trên vỏ quả, các điểm đen này nứt ra làm giảm giá bán và mẫu mã. Phòng trừ bằng cách tạo vườn thông thoáng, phun thuốc phòng ngừa khi cây đậu quả, dọn tàn dư.
Sâu hại
– Côn trùng hại rễ: Các loại côn trùng như: dế, mối, kiến,rệp sáp, cây tập trung ở 0-50 cm làm lá vàng, cây suy yếu và dễ chết.
– Bọ xít: chích hút nhựa trên ngọn non, lá non làm héo, chùm đọt, quả non tạo ra các vết chấm đen trên vỏ quả và nhiều hạt chai cứng trong thịt quả. Nếu bệnh nặng làm rụng quả, nhiều loại nấm bệnh xâm nhập làm giảm năng suất, chất lượng quả.
– Mọt đục thân cành: vào giữa mùa mưa đến giữa mùa khô, trên các vườn bơ sâu mọt đục nhiều lỗ trên thân, cành làm lỗ đục có phấn trắng. Lỗ đục nhỏ, ngắn nhưng làm giảm sự phát triển của cây, làm cành dễ gãy.
– Thu hoạch bơ: Cây bơ ra nhiều đợt hoa nên có 2-4 đợt quả, quả thu hoạch được có những biểu hiện sau:
+ Một vài quả già rụng.
+ màu vỏ quả chuyển từ tím sang xanh nhạt, độ bóng giảm, trông sần hơn.
+ Khi lắc quả hạt lỏng hơn nên có âm thanh
+ Màu thịt quả vàng hơn
Khi thu hái cần có dụng cụ lưỡi hái, tấm lót. Để cuống dài 5mm, phân loại sơ bộ 2-3 loại, xếp vào sọt có lót rơm để chống trầy xước.
Xem chi tiết cây giống cây ăn quả
